زندگی جنگ است جانا بهر جنگ آماده شو

نیست هنگام تامل بی درنگ آماده شو

ملک الشعرای بهار
این بیت را برای اولین بار از مرحوم دبیر تاریخ مان شنیدم. می گفت :« زندگی خود یک جنگ سرد و خطرناک واقعی است با این تفاوت که اسباب جنگ جنگجویان میدان ، کلاه خود و زره و شمشیر است وهنگام شکست ، بوی خون و خاک و مرگ را که جنگجوبا چشم می بیند وحشت در دل و جانش خانه کرده ، جان سالم هم بدر برد چندی نگذشته زهره چاک می شود و به بهانه های مختلف به سوی مرگ می رود غافل از این که جنگ سرد زندگی وحشتناک تر ازآن است که بتوان فکر کرد. شکست در جنگ زندگی آدمی ذره ذره آب و قطره قطره رنج کش می کند. با این حال آدمیزاد شکرگزاراست که می توانست بدتر از این هم باشد.
کلاه خود و زره و تیر و کمان و شمشیر برنده ما در جنگ سرد زندگی ما ، اعمال ماست و شمشیر برنده تر از تیغ بران ، زبان پدرسوخته مان است که هر چی می کشیم از دست همین زبان می کشیم که گاهی بی موقع می چرخد و ما را داخل چاهی می اندازد که صد عاقل بالغ نمی تواند رهایمان کند. در میدان جنگ زندگی چه بسا زبانی که می چرخد و می چرخد و می چرخد و بی وقفه می گوید و از گفتن باز نمی ایستد ، غافل از این که شنونده ،  پی به یاوه گوئی اش می برد و نقشه های تنظیم شده از قبل اش را نقش بر آب می کند و بر خلاف او زبانی که سکوت اختیار کرده و فقط گوش می کند ، گوئی که از خود دفاع می کند آن هم دفاعی جانانه با نگاهی نافذ و گویا. آری زندگی جنگ است و در این راه ایستادن جایز نیست که ایستادن و ناامید شدن خود شکست است. با کسی که می گوید چاره ای نیست با زمانه بساز موافق نیستم. چرا باید به محض شکست همه گناهان را به گردن زمانه بیاندازیم و با تلخی ها کنار بیاییم و بسوزیم و بسازیم ؟

حدیث بی خردان است با زمانه بساز

زمانه با تو نسازد تو با زمانه ستیز

اقبال لاهوری
آن زمان ها که او سخن می گفت به چشم دبیری به حرفهایش گوش می کردیم که یک ساعت و اندی فرصت سخن رانی دارد . بگذار سخن بگوید و خدای نکرده درس نپرسد که خیط می شویم. یا درس تازه ندهد که تکلیفمان زیاد می شود. در اصل درس می داد.

درس های فراموش نشدنی. روح اش شاد

نه آغلارسان منیم زلف سیاهیم
بودا گلیب بودا گئچر آغلاما
گؤگلره اریشدی فریادیم آهیم
بودا گلیب بودا گئچر آغلاما
…
بیر گؤلون چئوره سی تیکاندیر خاردیر
بولبول گول الینده ن آهیله زاردیر
نه ده اولسا قیشین سونو باهاردیر
بودا گلیب بودا گئچر آغلاما
…
چه گریه می کنی زلف سیاهم
این هم می آید ، این هم می گذرد گریه نکن
صدای فریاد و آهم به آسمانها رسید
این هم می آید ، این هم می گذرد گریه نکن
…
دور و بر یک گل خار هست
بلبل از دست گل در آه و زار است
هر چه باشد بعد از زمستان بهار است
این هم می آید این هم می گذرد گریه نکن

*